20 Eylül 2010 Pazartesi

12 Eylül darbesine '13 Eylül'den bakış@Radikal


Diyarbakır Sanat Merkezi'nde açılan '13 Eylül' sergisi darbeyle ilgili işlerine yer veriyor. Locarno'da prömiyer yapan '12 Eylül' videosu da sergide

İSTANBUL - 12 Eylül’e bir gün sonrasından bakan “13 Eylül” sergisi darbenin acılarının en ağır biçimde yaşandığı Diyarbakır’da sergileniyor. 13 Ekim’e kadar Diyarbakır Sanat Merkezi’nde açık olacak sergi, geçen yıl Outlet’te gerçekleşen ‘Darbe’ sergisinin bir devamı niteliğinde.
Küratörlüğünü Azra Tüzünoğlu’nun üstlendiği sergide Halil Altındere, Canan, Aslı Çavuşoğlu, Köken Ergun, Bengü Karaduman, Şener Özmen, Özlem Sulak ve MSGSÜ Toplumsal Hafıza Grubu’nun son iki yılda ürettikleri darbeye ilişkin işleri yer alıyor.
‘13 Eylül’ sergisi birkaç temel üzerine inşa edildi. İlki belgesel niteliği yüksek, hafıza tazeleyici işler. Özlem Sulak’ın 12 Eylül mağduru 13 kişiyle görüşmelerini içeren ve geçen ay Locarno Film Festivali’nde prömiyeri yapılan ‘12 Eylül’ videosu.
Türkiye genelinde farklı sınıfsal katmanlar, farklı cinsiyet, eğitim düzeyi ve ideolojik yapılardan gelen 250 kişiyle yaptıkları görüşmeleri bir ses işine dönüştüren ve 1978-1983 arasında taradıkları gazetelerden kolektif bir ‘bellek kaşıyıcısı’ üreten MSGSÜ Toplumsal Hafıza grubu, serginin tanıklığı yüksek kısmını oluşturuyor. Bireysel tarih anlatısını, toplumsal tarihe paralel bir seyirde sunmayı tercih edenler ise Canan ve Bengü Karaduman’ın çalışmaları.
Serginin gerçeklikten beslenen kurgusal çalışmalarını Köken Ergun ve Aslı Çavuşoğlu gerçekleştiriyor. Ergun, Danimarka’nın Jyderup kasabasına, sakinlerine haber vermeden bir tank sokuyor. Çavuşoğlu ise darbe sonrası TRT tarafından yasaklanan 205 kelimenin 191’i ile şarkılar besteliyor, rapçi Fuat’ın sesiyle sözcükler bir albüme dönüşüyor.
Halil Altındere ve Şener Özmen’in çalışmaları serginin üçüncü katmanını, müstehzi kanadını oluşturuyor. Özmen, ilk fotoğrafında asit kuyusuna bakan bir çifte bir ajanı gösterirken diğerinde, boyunluklarıyla bayrak törenine katılan sarkastik memurları gösteriyor. Altındere ise, zaman zaman bir silah gibi kullanılmış, Karl Marx’ın Das Kapital kitabının içine gerçek bir silah saklıyor.

Hiç yorum yok: